Monday, June 6, 2011

Гөхөлийн ширээний хүн чулуу

Сүхбаатар аймгийн Дарьганга сумын төвөөс зүүн хойш 45 км-т Гөхөлийн ширээд хүн чулуу бүхий хоёр дурсгал бий.
Хоорондоо 50 м орчим зайтай бөгөөд эхний хүн чулууг 5х2,5 м хэмжээтэй гонзгойвтор чулуун байгууламжийн зүүн хэсэгт нүүрээр нь зүүн урагш хандуулан зоожээ. Галт уулын хар саарал хүрмэн чулуугаар болхидуухан урлаж хийсэн бөгөөд толгой нүцгэн бололтой, орой хэсгээс холтрон унажээ. Хамар хугарсан, хоёр чих болон нүд ам мэдэгдэнэ. Хоёр гараа хэвлий өмнө нийлүүлж баруун гартаа хундага хэлбэрийн сав барьжээ. Доод хэсэгт хоёр богинохон хөл хийгээд эр хүйсийн тэмдэг сийлжээ. Хэмжээ 77х42х30 см.
Нөгөө хүн чулуу нь гурван метр голчтой, голдоо хонхор бүхий дүгрэг чулуун овооны төвд зүүн урагш харан зоолттой буй. Мөн хар саарал хүрмэн чулуугаар хийсэн бөгөөд толгойдоо тоорцог маягийн жижиг дүгрэг малгайтай. Өргөн дүгрэг царайтай, нүүрийн дүрс тодорхой мэдэгдэнэ. Зүүн гараар хэвлийн өмнө бортого хэлбэрийн сав барьж баруун гараа унжуулжээ. Хэмжээ 76х32х23см.
Эдгээр хүн чулуудад дээл хувцас, эд хэрэглэл огт дүрслээгүй боловч ерөнхий хийц дүрслэлийн онцлог, хийсэн чулууны төрөл болон дэргэд нь буй чулуун овооны хэлбэр зохион байгуулалт зэрэг нь эдгээртэй ойр орших Хөрөгийн хөндийн бүлэг хүн чулуутай нэн ойролцоо байгаагаас үндэслэн Xlll-XlV зууны монголын түүх соёлын дурсгал гэж судлаачид үзсэн.

No comments:

Post a Comment